Luchtvaartmaatschappijen verkopen reizigersdata aan US Homeland Security

De Airlines Reporting Corporation (ARC), een organisatie die eigendom is van acht grote Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen, heeft haar database met wereldwijde vliegticketgegevens verkocht aan U.S. Customs and Border Protection (CBP), een onderdeel van het Amerikaanse Department of Homeland Security (DHS). Daarmee krijgen Amerikaanse autoriteiten toegang tot gevoelige informatie van miljoenen reizigers wereldwijd.

Grootste vliegticketdatabase ter wereld nu in handen van overheid

De database van ARC bevat de gegevens van 54 procent van alle wereldwijde vluchten, inclusief passagiersnamen, creditcardinformatie en volledige vluchtgegevens. Deze informatie wordt verzameld via luchtvaartmaatschappijen en geaccrediteerde reisbureaus. De verkoop aan de overheid vond plaats in het kader van een lopend contract dat ICE (Immigration and Customs Enforcement) toegang geeft tot het zogenoemde Travel Intelligence Program (TIP), oorspronkelijk opgezet na 9/11. Het contract loopt tot mei 2028 en heeft een waarde van ruim 776.000 dollar.

Zorgen om transparantie en privacy

Privacydeskundigen en reizigersrechtenorganisaties uiten grote zorgen. Zo is nergens in de privacyverklaringen van luchtvaartmaatschappijen of reisbureaus vermeld dat gegevens via ARC met de Amerikaanse overheid worden gedeeld. Bovendien zijn passagiers er vaak niet van op de hoogte dat hun gegevens via deze route toegankelijk zijn voor inlichtingendiensten. ARC is eigendom van Delta, United, American Airlines, Southwest, Alaska Airlines, Air Canada, Lufthansa en Air France. Alleen Alaska Airlines heeft gereageerd en verwijst naar ARC voor uitleg; de andere maatschappijen zwijgen vooralsnog.

ARC is eigendom van Delta, United, American Airlines, Southwest, Alaska Airlines, Air Canada, Lufthansa en Air France.

Ook biometrie onder vuur

De dataverkoop past in een bredere trend van toenemende controle op reisgegevens, zoals gezichtsherkenning op luchthavens en de invoering van Real ID. Vooral niet-Amerikaanse reizigers zijn kwetsbaar: hun biometrische gegevens, waaronder foto’s en scans, worden in het HART-systeem tot wel 75 jaar bewaard. Deze opslag gebeurt zonder expliciete toestemming en kan volgens experts leiden tot onbedoelde surveillance van onschuldige personen.

Adviezen voor reizigers

Deskundigen adviseren reizigers, vooral buitenlandse bezoekers aan de VS, om hun vliegtickets zelf te boeken en alert te zijn op wie toegang heeft tot hun gegevens. Organisaties die werken met vluchtelingen of immigratieprocedures worden gewaarschuwd geen tickets namens cliënten te kopen, om te voorkomen dat zij onbedoeld in verband worden gebracht met overheidsobservatie.

Het recht op privacy staat internationaal onder druk, waarschuwen experts. “Reisdata worden steeds meer ingezet als controle-instrument,” stelt Joshua McKenty, voormalig NASA-architect. “We mogen niet toestaan dat privacy zomaar wordt opgeofferd onder het mom van veiligheid.”