ANVR waarschuwt: fundamentele veranderingen nodig voor doorbreken internationale trein

De ANVR waarschuwt dat de internationale trein nooit van de grond zal komen als er geen fundamentele veranderingen in het beleid worden doorgevoerd. Het kabinet moet snel actie ondernemen. Dat zegt de brancheorganisatie bij de publicatie van een uitgebreide studie naar de geschiktheid van de railsector voor vakanties en zakenreizen.

Vele onderzoekers en beleidsmakers hechten waarde aan de internationale trein als alternatief voor reizen die gebruik maken van transportopties met een grotere klimaatimpact, zoals vliegtuig of auto. Toch komt de trein niet van de grond: het aantal vakanties per spoor ligt al jaren stabiel op 4-5 procent.

Lappendeken van nationale treinmaatschappijen

Om aan haar duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen wil de ANVR dat het aantal vakanties en zakenreizen per spoor de komende jaren fors gaat groeien. “De afgelopen jaren zien we veel verbeteringen aan het internationale spoor. Toch is dit niet voldoende en zal de trein nooit doorbreken als de railsector niet wordt klaargestoomd voor een internationale rol” zegt Frank Radstake, directeur van de ANVR. “Het huidige Europese landschap bestaat uit een lappendeken van nationale treinmaatschappijen, die vanuit lokaal-nationaal oogpunt hun netwerken beheren. Dat zorgt ervoor dat er geen geharmoniseerd beleid wordt gevoerd en dat er geen trans-Europees netwerk van de grond kan komen”.

Geen overkoepelend ticketplatform

Reizigers ervaren eindeloos veel problemen: er is geen overkoepelend ticketplatform, zoals er in de luchtvaart wel bestaat, en tickets zijn slechts enkele maanden of korter van tevoren te boeken. Dat is totaal niet geschikt voor Nederlandse reizigers, die hun vakanties of zakenreizen vaak veel verder van tevoren plannen. Bovendien zorgen een slechte punctualiteit in combinatie met veel overstappen ervoor dat reizigers niet kunnen vertrouwen op de trein. Bovendien sluit het passagiersrecht voor treinreizen niet goed aan op de behoefte van een internationale reiziger.

“Europese plannen zijn vaak gefocust op HSL-verbindingen, maar bovenstaande problemen los je daar niet mee op” zegt Radstake. “Wij pleiten daarom voor een aantal oplossingen die de railsector op korte termijn kunnen verbeteren, zodat we snel een groei kunnen zien van de railsector – iets dat belangrijk is, als we de duurzaamheidsdoelstellingen willen behalen. Bovendien hebben vele studies al aangetoond dat rail een belangrijke substitutierol kan vervullen voor luchtvaart op de kortere afstanden. Maar ook vakanties naar Spanje en Italië kunnen daarvan profiteren.”

De ANVR doet een aantal concrete beleidsvoorstellen om de railsector op korte termijn te verbeteren. Zo moet er een masterplan op Europees niveau komen voor rail, waarin de focus ligt op het koppelen van nationale netwerken tot een geïntegreerd Europees netwerk. Treintickets moeten bovendien minimaal 12 maanden van tevoren beschikbaar worden gemaakt. Ook vindt de brancheorganisatie dat railoperatie en distributie van tickets gescheiden moet worden: de ticketmarkt moet worden geopend, zodat een gelijkende situatie als in de luchtvaart kan ontstaan en de trein beter in het ecosysteem van de reisbranche kan worden geïntegreerd