Verkiezingen 2025: wat zeggen de partijen over toerisme, reizen en luchtvaart?

Travelution Media & Events scande de verkiezingsprogramma’s van de belangrijkste partijen op thema’s die direct raken aan de reisbranche: toerisme, openbaar vervoer, vliegen, treinen en luchthavens.

Dit overzicht is geen stemadvies, maar een objectieve samenvatting van beleidsplannen zoals partijen die zelf hebben vastgelegd. Natuurlijk komt er bij een stemkeuze veel meer kijken dan alleen de sector waarin je werkt — maar inzicht in wat politieke keuzes kunnen betekenen voor jouw baan of bedrijf in de reiswereld is wél relevant.

Partij voor de Vrijheid (PVV): grenzen dicht, economie open

De PVV legt nadruk op nationale belangen, lagere accijnzen en minder milieuregels. Toerisme wordt nauwelijks genoemd, maar meer autovrijheid en lagere brandstofprijzen kunnen binnenlands reizen stimuleren. De partij is voorstander van groei van Schiphol en wil Lelystad Airport zo snel mogelijk openstellen voor vliegverkeer. Regionale luchthavens mogen zich wat de PVV betreft verder ontwikkelen. Negatief voor de sector is dat duurzaamheid en internationale samenwerking ontbreken, wat kan leiden tot reputatieschade en gemiste kansen voor groene reisinitiatieven.

GroenLinks-PvdA (GL/PvdA): duurzame mobiliteit en trein in plaats van vliegtuig

De partij wil korteafstandsvluchten vervangen door treinreizen en stelt milieugrenzen aan luchthavenuitbreiding. Schiphol mag niet verder groeien en moet binnen strikte geluids- en klimaatnormen opereren. Lelystad Airport blijft gesloten voor commercieel verkeer, en onrendabele regionale vliegvelden verliezen hun steun. Dit biedt kansen voor duurzame reisorganisaties, maar leidt waarschijnlijk tot hogere ticketprijzen en beperktere luchtvaartgroei.

Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD): groei, bereikbaarheid en ondernemersklimaat

De VVD wil Nederland de sterkste economie van Europa maken, met investeringen in infrastructuur en een bloeiende luchtvaartsector. Schiphol moet een betaalbaar en relevant knooppunt blijven en mag gecontroleerd doorgroeien. Lelystad Airport mag open voor burgerluchtvaart, en regionale luchthavens als Eelde en Maastricht krijgen ruimte om zich verder te ontwikkelen. De partij noemt expliciet steun voor toerisme en vitale vakantieparken, en wil ruimte voor ondernemers in steden en regio’s. Negatief is dat duurzaamheid ondergeschikt blijft aan groei, wat de groene transitie van de reisbranche kan vertragen.

Nieuw Sociaal Contract (NSC): balans tussen groei en leefbaarheid

NSC benadrukt dat Nederland bereikbaar moet blijven zonder overlast te vergroten. De partij wil investeren in spoor en grenzen stellen aan luchtvaartgroei. Schiphol mag alleen opereren binnen lokale geluids- en milieunormen, Lelystad Airport blijft gesloten voor commercieel verkeer, en nieuwe lage aanvliegroutes worden niet toegestaan. Dat versterkt duurzaamheid en binnenlands vervoer, maar kan inkomend toerisme beperken en internationale verbindingen verminderen.

Democraten 66 (D66): Europees spoor en eerlijke vliegbelasting

D66 kiest voor duurzame mobiliteit: een vaste OV-pas, hogere vliegbelastingen en het terugdringen van korte vluchten. Schiphol mag niet verder groeien en blijft gebonden aan een CO₂-plafond, terwijl Lelystad Airport gesloten blijft. De partij ziet meer toekomst in internationale treinverbindingen tussen Europese hoofdsteden. Negatief is dat dit beleid kan leiden tot hogere prijzen en minder luchtvaartbanen, wat de internationale reisbranche beïnvloedt.

BoerBurgerBeweging (BBB): bereikbaarheid en gezond verstand boven klimaatdoelen

BBB verzet zich tegen zero-emissiezones en pleit voor investeringen in infrastructuur en regionale verbindingen. Schiphol blijft volgens BBB strategisch belangrijk voor de economie. Lelystad Airport moet niet open voordat de stikstofproblemen zijn opgelost, maar mag later een rol spelen. Regionale luchthavens zoals Eelde en Eindhoven moeten juist worden versterkt. De partij noemt de auto essentieel voor plattelandsbereikbaarheid. Negatief voor toerisme is dat klimaat- en duurzaamheidsdoelen worden afgezwakt, wat kan botsen met EU-regels en veranderende reizigersvoorkeuren.

Christen-Democratisch Appèl (CDA): regionale bereikbaarheid en stabiliteit

Het CDA wil infrastructuur en openbaar vervoer versterken, met aandacht voor bereikbaarheid buiten de Randstad. Schiphol blijft van groot belang, maar groei moet in balans zijn met leefbaarheid. Lelystad Airport komt in het programma nauwelijks aan bod. Regionale luchthavens worden gezien als onderdeel van een netwerk dat regionale economieën ondersteunt. Toerisme komt beperkt aan bod, maar het programma benadrukt dat goede infrastructuur de basis vormt voor een leefbaar land. Negatief punt is dat de partij geen duidelijke visie op luchtvaart of duurzaam toerisme biedt, wat kan leiden tot stilstand in beleid.

Socialistische Partij (SP): vervoer als publieke voorziening

De SP wil gratis of goedkoop openbaar vervoer en ziet mobiliteit als basisrecht. Schiphol mag niet uitbreiden en de hubfunctie moet worden teruggebracht. Lelystad Airport blijft gesloten en regionale vliegvelden worden kritisch beoordeeld op hinder en nut. Dat is gunstig voor binnenlands toerisme, maar de partij noemt internationaal reizen of luchtvaart nauwelijks. Hierdoor ontbreekt beleid dat inspeelt op de economische betekenis van de reisbranche.

DENK: toegankelijk en sociaal vervoer

DENK richt zich op betaalbaar en veilig vervoer, met nadruk op stedelijke mobiliteit en gelijkheid. Over luchthavens en de luchtvaartsector doet de partij geen concrete uitspraken. Internationale verbindingen of toerisme komen niet aan bod. Voor de sector betekent dat een gemiste kans op beleid dat diversiteit en internationale samenwerking in reizen stimuleert.

Partij voor de Dieren (PvdD): krimp van de luchtvaart en einde aan massatoerisme

De PvdD wil het aantal vluchten fors beperken, fossiele subsidies afschaffen en ecotoerisme stimuleren. Schiphol moet krimpen, Lelystad Airport blijft definitief gesloten, en regionale luchthavens verliezen hun subsidie als ze niet duurzaam opereren. Privéjets en cruiseschepen moeten verdwijnen. Dat betekent een fundamentele omslag voor de luchtvaart- en reisindustrie; de partij kiest expliciet voor minder vliegbewegingen en meer natuurbescherming.

Forum voor Democratie (FvD): infrastructuur en innovatie zonder groene rem

FvD pleit voor grote infrastructurele projecten, waaronder een nieuwe luchthaven in de Noordzee en supersnelle hyperloop-verbindingen. Schiphol mag doorgroeien, en regionale luchthavens zoals Eindhoven, Rotterdam, Maastricht en Eelde moeten volledig benut worden. Lelystad Airport moet open voor commercieel verkeer. De partij ziet mobiliteit als groeimotor, maar besteedt weinig aandacht aan duurzaamheid of toerismebeleid. Hierdoor kan Nederland achterblijven in de Europese verduurzamingsagenda.

ChristenUnie (CU): minder vluchten, meer leefbaarheid

De CU wil mobiliteit verduurzamen en overlast van luchtvaart beperken. Schiphol moet kleiner worden, Lelystad Airport blijft gesloten en regionale luchthavens mogen alleen opereren binnen strikte milieunormen. In het programma wordt gepleit voor minder vluchten en meer lokale verbindingen. Dat is goed voor bewoners en milieu, maar minder gunstig voor de toeristische instroom.

Volt Nederland (Volt): Europees reizen als duurzame toekomst

Volt ziet de toekomst in grensoverschrijdend treinverkeer en wil korteafstandsvluchten vervangen door snelle Europese treinen. Schiphol wordt beperkt tot maximaal 400.000 vluchten per jaar en Lelystad Airport blijft gesloten. Regionale luchthavens worden niet uitgebreid. Dit sluit aan bij duurzaam toerisme, maar langere reistijden en hogere kosten kunnen Nederland minder aantrekkelijk maken voor verre bezoekers.

JA21: infrastructuur zonder extra milieuregels

JA21 stelt dat de overheid moet faciliteren en niet in de weg lopen. De partij is tegen Europese bemoeienis met mobiliteit en wil geen nieuwe klimaatregels. Schiphol en andere luchthavens mogen niet krimpen, en Lelystad Airport moet open voor commercieel verkeer. Voor de reisbranche betekent dat stabiliteit, maar ook het risico dat Nederland onvoldoende investeert in duurzame vervoersalternatieven.

Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP): bereikbaarheid in eigen land

De SGP wil veilige infrastructuur, goed onderhoud van wegen en investeringen in landelijke bereikbaarheid. Toerisme en luchtvaart worden nauwelijks genoemd, waardoor de sector grotendeels buiten het politieke blikveld blijft.

Slotbeschouwing

Voor professionals in toerisme, luchtvaart en hospitality is het waardevol te weten welke politieke keuzes invloed kunnen hebben op hun werk. De standpunten over vliegen, treinen en duurzaamheid lopen uiteen — van krimp en milieubeperking tot groei en innovatie. Wat deze verkiezingen laten zien, is dat reizen en toerisme geen vanzelfsprekendheid meer zijn, maar onderdeel van politiek debat en beleidskeuzes.

Travelution Media & Events benadrukt dat dit artikel geen stemadvies is. Het doel is inzicht te geven in hoe partijprogramma’s de reisbranche kunnen raken — of je nu werkt bij een touroperator, luchtvaartmaatschappij, reisbureau of toeristisch marketingbureau. De uiteindelijke keuze in het stemhokje gaat uiteraard over méér dan je beroep, maar het is goed te weten wat politieke plannen kunnen betekenen voor de toekomst van reizen in Nederland.