De heilige berg Paektu in Noord-Korea op UNESCO lijst

In het uiterste noorden van het Koreaanse schiereiland, diep verscholen achter militaire checkpoints en ruige zandwegen, ligt een heilige berg. De Paektu, een imposante stratovulkaan op de grens van Noord-Korea en China, is door UNESCO uitgeroepen tot Global Geopark. Voor het gesloten Noord-Korea is dit een historische mijlpaal: voor het eerst krijgt een natuurlijke locatie internationale erkenning.

Mythische oorsprong en dynastieke symboliek Voor de meeste reizigers is de Paektu een onbereikbare bestemming. Voor Noord-Koreanen is het een heilige plaats, stevig verweven met de nationale identiteit. Volgens de legende werd Dangun, de mythische stichter van het eerste Koreaanse koninkrijk, op deze berg geboren. In de recente geschiedenis heeft de Kim-dynastie Paektu tot hart van hun ideologie verheven. Staatsmedia roemen Kim Il Sung als ‘held van Paektu’, beweren dat zijn zoon Kim Jong Il hier werd geboren – bijgestaan door smeltende sneeuw en een nieuw verschenen ster – en gebruiken het beeld van de berg in alles van propaganda tot infrastructuurprojecten. Paektu is, zo wordt het verteld, niet zomaar een berg, maar de plek waar het ‘Paektu-bloed’ ontspringt – een zuivere, heroïsche afstamming die het recht op leiderschap zou legitimeren.

Vulkanisch erfgoed met wereldwijde waarde UNESCO noemt Paektu een geologisch juweel van wereldformaat. De uitgestrekte vulkanische landschappen, dramatisch uitgesleten valleien en rotsplateaus getuigen van een rijke geologische geschiedenis. Een van de krachtigste vulkaanuitbarstingen ooit – de millenniumuitbarsting van 946 n.Chr. – vormde het huidige Chon-meer, een caldera op 2200 meter hoogte. Deze natuurlijke krachttoer maakt deel uit van de reden waarom Paektu nu is opgenomen in het netwerk van Global Geoparks, dat zich richt op duurzame ontwikkeling, educatie en behoud. Het is de eerste locatie in Noord-Korea die deze status krijgt. Opmerkelijk is dat de Chinese zijde van de berg, Changbaishan genaamd, al eerder deze erkenning kreeg. De nieuwe status van de Noord-Koreaanse kant benadrukt het grensoverschrijdende belang van deze berg.

Toekomstbeeld: van gesloten bastion naar geotoeristische bestemming?

Met de UNESCO-erkenning krijgt Noord-Korea een zeldzame kans om zich op de toeristische kaart te zetten. Hoewel reizen naar het land streng gereguleerd blijft, zou Paektu het visitekaartje kunnen worden van een nieuwe vorm van geotoerisme, waarin natuur, cultuur en ideologie samenkomen. Vooralsnog blijft een bezoek aan de berg onder strikt toezicht, maar in Samjiyon, de nabijgelegen stad vol monumenten, lijkt het regime al klaar te staan om buitenlandse bezoekers te ontvangen.